Redactie

Schrijven voor Roma Aeterna

Roma Aeterna is altijd op zoek naar kopij. Of je nou een doorwrocht artikel in de pen hebt over een weinig bezochte plek in Rome, een verrassende invalshoek bij een grote publieksmagneet, een kort verhaal over een veelbesproken figuur of een beeldbijdrage die iets geheel nieuws blootlegt aan de randen van de stad: de redactie ziet elke inbreng met interesse tegemoet. Vaak komen artikelen voort uit bijvoorbeeld een KNIR-paper, een publieksversie van (een deel van) een specialistische publicatie of een uit de hand gelopen persoonlijke interesse.

In de regel publiceert Roma Aeterna twee nummers per jaar: een themanummer, gewijd aan een specifiek onderwerp of een veelomvattende vraag, en een zogeheten vrij nummer, waarin de bijdragen minder onderling samenhangen. Als je interesse hebt, neem dan contact op via redactie@romaaeterna.nl. Wij kijken graag of je voorstel past binnen het tijdschrift, en op welke termijn. De enige echte voorwaarde is dat elke publicatie verband moet houden met Rome.

Oproep tot bijdragen

Roma Aeterna 13.2 | Roma Cinema: Rome in film en film in Rome

Rome is onlosmakelijk verbonden met film. Waar de verbeelding van de Eeuwige Stad lange tijd het alleenrecht was van schrijvers en beeldend kunstenaars, is het sinds een ruime eeuw de filmkunst die bij uitstek onze blik op de stad bepaalt. Generaties regisseurs – van Federico Fellini en Pier Paolo Pasolini tot Ridley Scott en Paolo Sorrentino – hebben met iconische scènes en sprekende verhalen een beeld van Rome gecreëerd dat diep is verankerd in onze collectieve verbeelding. Rome kent bovendien een rijke filmgeschiedenis: met de oprichting van Cinecittà in 1937, op initiatief van Mussolini, werd de stad een broedplaats van grensverleggende cinema; na de oorlog gaven internationale producties de stad het imago van een ‘Hollywood aan de Tiber’.

In Roma Aeterna 13.2 benaderen we Rome als filmstad vanuit dit dubbele perspectief. Enerzijds onderzoeken we de representatie van Rome in film en verkennen we hoe dit moderne medium onze ervaring van de Eeuwige Stad heeft gevormd en gekleurd. Anderzijds werpen we licht op de geschiedenis van film in Rome en onderzoeken we hoe de wereld van de cinema – de studio’s, academies, regisseurs, acteurs, festivals, bioscopen – zich verhoudt tot de sociaal-culturele en politieke geschiedenis van de stad. Natuurlijk staan beide perspectieven niet los van elkaar: de filmgeschiedenis in de stad is ook van invloed op de films over de stad en vice versa.

Voor dit themanummer nodigen we auteurs uit om de wisselwerking tussen Rome en film te onderzoeken vanuit een breed en interdisciplinair perspectief. We verwelkomen onder andere bijdragen uit de filmwetenschappen, mediastudies, (kunst)geschiedenis, archeologie, filosofie, architectuur en stedenbouwkunde. Onderwerpen, perspectieven en vragen voor mogelijke bijdragen zijn onder andere:

Representatie en genre: wat voor Rome – mythisch, religieus, toeristisch, politiek, decadent, armoedig – krijgen we te zien in film? Hoe hebben specifieke films bijgedragen aan de identiteit van Rome? Wat voor rol speelden typische genrefilms als de film cartolina, de sandalenfilms (pepla) of het neorealisme hierin? Welke beeldtaal wordt hiervoor gebruikt en welke invloeden uit andere beeldtradities kunnen we onderscheiden?
Periodes: welke periodes kent de Romeinse filmgeschiedenis en welke kenmerkende films hebben die periodes voortgebracht? Hoe zien we de periode gereflecteerd in de productie?
Acteurs en regisseurs: welke acteurs en regisseurs heeft Rome voortgebracht? Wat is hun verhouding tot de stad?
Filmlocaties: hoe worden bekende plekken in de stad door film gebruikt en hoe zijn ze door film veranderd? Welke rol speelt toerisme hierin? En welke rol speelt de architectuur van Rome in film?
Geschiedenis: wat leren historische films ons over de geschiedenis van de stad en over de tijdgeest waarin de film tot stand kwam? Hoe accuraat is een historische verfilming? Hoe is ons beeld van het historische Rome mede bepaald door film? Welke periodes kent de Romeinse filmgeschiedenis zelf en welke kenmerkende films hebben die periodes voortgebracht?
Politiek: hoe is film gebruikt als nationalistisch propagandamiddel en politiek instrument in Rome, in het bijzonder tijdens het fascisme?
Hollywood aan de Tiber: welke factoren droegen bij aan de bloei van de internationale filmproducties in het Rome van de jaren ’50 en ’60? Welke rollen en functies hebben studio’s als die van Cinecittà gehad voor de ontwikkeling van de Italiaanse film? Hoe verhoudt het Rome in de studio zich tot het Rome daarbuiten?
Nederlandse filmwereld: welke invloeden of dwarsverbanden zijn er tussen de Nederlandse en de Romeinse filmwereld? Welke Nederlanders hebben een belangrijke rol gespeeld voor de Romeinse cinema?

Abstracts voor mogelijke bijdragen (max. 400 woorden) kunnen worden verstuurd naar redactie@romaaeterna.nl. De deadline voor abstracts is 1 mei 2025.